رد شدن به محتوای اصلی

فصلنامه مطالعات خاورمیانه زمستان 1391 شماره 71

بررسي تاثير رو يكار آمدن جريان هاي اسلا مگراي تونس بر موقعيت بنيادگرايي اسلامي
بررسي تاثير رو ي كار آمدن جريان هاي اسلامگراي تونس بر موقعيت بنيادگرايي اسلامي

نویسنده: حسين ابراهيم نيا

چكيده

در آخرين روزهاي سال 2010 ميلادي تحولاتي در خاورميانه رخ داد كه تمامي معادلات اين منطقه را دگرگون ساخت. قدرت گيري گروه هاي خاموش سال هاي ديكتاتوري و اقتدارگرايي در اين كشورها با گفتمان اسلام اعتدال گرا، از اين حكايت دارد كه اسلام گرايان بايد آزمون جديدي را پس بدهند؛ آزموني كه تاكنون در كشور تونس از آن موفق بيرون آمد هاند. اين موفقيت سبب شده است نقش گروه هاي بنيادگراي راديكال در منطقه كاهش و جايگاه آنان متزلزل شود . پرسش اصلي مقاله حاضر آن است كه جريان هاي اسلام گراي اعتدال گرا چگونه توانستند بر موقعيت و جايگاه بنيادگرايي اسلامي تاثير گذاشته و نقش آن را كم رنگ نمايند؟ در پاسخ به نظر مي رسد گسترش فرايندهاي دموكراتيك در منطقه خاورميانه در سال هاي اخير موجب اين اثر گذاري شد؛ فرايندهايي كه در پيوند با فرايند جهاني شدن و شبكه اي شدن جهان نوين امروزي، رشد فناوري هاي ارتباطي و آشكاري سياسي به وقوع پيوسته است، مانع از آن مي شود كه ديگر جريان هاي بدون بازسازي دروني بتوانند گفتمان خود را مطرح نمايد. اين مقاله سعي دارد با استفاده از روش اسنادي و تمركز بر نمونه تونس، پاسخي دقيق به پرسش مذكور دهد و آن را به آزمون بگذارد.

واژگان كليدي: اسلام گرايي اعتدال گرا، خاورميانه، بنيادگرايي اسلامي، بهار عربي، جهاني شدن

نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

جرمی شی یر مر

جرمی شی یر مر تحصیلات خود را در مدرسه اقتصادی لندن انجام داد. دکترای او درباره اندیشه سیاسی فریدریش فون‌هایک بود که موفق به دریافت جایزه از انجمن مطالعات سیاسی بریتانیا گردید. وی ۸ سال نیز به سمت استادیاری زیر نظر پروفسور کارل پوپر در گروه فلسفه کار می‌کرد. سپس به تدریس فلسفه در دانشگاه ادینبورگ و نظریه سیاسی در دانشگاه منچستر پرداخت. جرمی شی یرمر همچنین مدتی مدیر مرکز مطالعات سیاسی لندن بود و عضو ارشد پژوهش ومدیر موسسه مطالعات انسانی بود. وی همچنین دانشیار پژوهشی در دانشگاه جورج میسون می‌باشد. از سال ۱۹۹۲ او در گروه علوم سیاسی و فلسفه در دانشگاه ملی استرالیا و به عنوان دانشیار نظریه سیاسی فعالیت می‌کند. از جمله مهم‌ترین کتاب‌های او «هایک و پس از آن» و «اندیشه سیاسی کارل پوپر» است که این کتاب توسط آقای عزت‌الله فولادوند به فارسی برگردانده شده است.

آشنایی با اندیشمندان

کارل پوپر: سِر کارل رایموند پوپر یا پاپر (۲۸ ژوئیه ۱۹۰۲ - ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۴ (میلادی))، فیلسوف علم اتریشی-انگلیسی واستاد مدرسه اموراقتصادی لندن بود. او یکی از بزرگترین فیلسوفان علم سده بیستم به حساب می‌آمد وآثار زیادی در فلسفه سیاسی واجتماعی از خود باقی گذاشته‌است. پوپر به دلیل کوششهایش در رد روش علمی طرفداران کلاسیک مشاهده/استنباط(اثبات گرایان)از طریق پیشبرد روش ابطال پذیری تجربی، مخالفتش با دانش برآمده از قیاس و استدلال کلاسیک(ارسطویی-افلاطونی)و دفاع از خردگرایی انتقادی، بنیادگذاری نخستین فلسفه انتقادی غیر توجیه گرانه در تاریخ فلسفه و دفاع نیرومندش از لیبرال دموکراسی واصول انتقادگرایی اجتماعی که به نظر او امکان ظهور جامعه باز را فراهم کردند، شهرت دارد. وی در یک خانوادهٔ از طبقه متوسط و دارای مذهب یهودی که به مسیحیت پروتستان گرویده بود، زاده شد. شرح حال و زندگی پوپر : پوپر تربیت شده مکتب لوتری بود و از دانشگاه وین فارغ التحصیل شد. پدر او که از دانشگاه وین دکتری حقوق گرفته و در آنجا تدریس می‌کرد، دوستدار کتاب بود وتا ۱۴۰۰۰ کتاب در کتابخانه شخصی اش نگهداری می‌کرد. پوپر هم وارث این کتابخان...

قاهره- آنکارا؛ از دوستی تا دشمنی/ ترکیه در اوج بحران تنها ماند

حسین ابراهیم‌نیا    هنگامی که تحولات، جهان عرب را درنوردید کسی تصور نمی‌کرد عمق تحولات سبب شتاب همگرایی -واگرایی‌ در منطقه شود به گونه ای که یک روز در یک محور و روز دیگر در تضاد و مقابل آن محور قرار گیرند؛ این مصداق دقیق روابط ترکیه و مصر است از روزی که دستی واحد بودند تا به امروز که دستی قطع‌شده به حساب می آیند. چینش منطقه‌ای با گذشت سه سال از تحولات عربی دائماً سیال و در حال تغییر بوده است؛ در همین زمان کوتاه اخیر خصوصاً پس از رفع سایه حمله نظامی به سوریه کشورهای متحد علیه سوریه دچار واگرایی شده‌اند که نمونه آن اخراج سفرای ترکیه و مصر از کشور یکدیگر هست.  ترکیه و شخص آقای اردوغان که به عقیده صاحب‌نظران در رفتارهای تبلیغاتی گوی سبقت را حتی از رهبران جهان عرب ربوده، در اولین سفر خود به مصر، به زبان عربی خطاب به استقبال‌کنندگان گفت: "سلام بر مصر، سلام بر جوانان مصر"» و اعلام کرد که «"مصر و ترکیه دستی واحد در منطقه هستند". به نظر میرسد اردوغان با اقدامات تبلیغاتی‌اش رویا و سودای رهبری خاورمیانه را داشت؛ رویایی که پروژه آن از اجلاس داووس آغاز شد. عدالت ...